برگشت شعله (Flashback) در هنگام فرآیندهای جوشکاری و برشکاری با اکسیژن و گاز سوختنی (oxy-fuel) اتفاق می افتد و می تواند منجر به صدمات جدی شود. نقص در تجهیزات (جوشکاری و برشکاری) می تواند سبب انفجار یا آتش گرفتن گاز شود.
برگشت شعله زمانی که شعله به سمت عقب از نوک سرپیک جوشکاری به سمت شیلنگ حرکت می کند، اتفاق می افتد و معمولاً با صدای زیر و بلندی همراه است.
در صورت عدم کنترل شعله توسط فلاش بک، شعله می تواند با سرعت 13 متر بر ثانیه در طول شیلنگ به سمت سیلندر حرکت کند و باعث انفجار شود. صدمات داخلی به شیلنگ گاز و اتصالات ناشی از گرمای زیاد برگشت شعله باعث افزایش خطر نقص تجهیزات و در نتیجه انفجار شود.
برگشت شعله همواره نشان دهنده وجود نقص در بخشی از سیستم (تجهیزات یا روش انجام کار) است.
علت برگشت شعله چیست؟
بیش تر برگشت های شعله به علت نقص در اتصال شیلنگ گاز، در نتیجه پوسیدگی و پارگی شیلنگ، کثیف شدن، حرارت بیش از حد، آسیب به هنگام جابجایی یا ذخیره و یا عدم انجام درست دستورالعمل ها می باشد.
افزایش ناگهانی فشار گاز در دو شیلنگ تامین کننده که در اثر مانع یا نقص تجهیزات در یکی از شیلنگ ها، ممکن است باعث دمیده شدن شعله به داخل هر یک از شیلنگ های گاز که تحت فشار کمتری است بشود.
نقص شیلنگ و اتصالات به گاز اجازه فرار می دهد که در نتیجه آن باعث آتش سوزی یا انفجار می شود.
دلایل برگشت شعله
– اشتباه در باز کردن شیرهای گاز به هنگام شروع کار
– ناکافی بودن تمیزکاری شیلنگ قبل از استفاده
– انسداد، پارگی، کوچکتر بودن یا بزرگتر بودن نوک شیلنگ
– گرفتگی (انسداد) قسمتی از شیلنگ، متعلقات برش کاری با متعلقات حرارت دهی
– عبور از روی شیلنگ به هنگام انجام جوشکاری
– پیچیدگی و انسداد شیلنگ
– کاهش فشار گاز به علت افزایش طول شیلنگ
– آسیب دیدگی شیلنگ به هنگام استفاده از فلاش بک قبلی
– استفاده از شیلنگ گازی کهنه ای که شکننده شده باشد
– افت فشار یا کافی نبودن حجم گاز در منبع هر یک از شیلنگ ها
– استفاده از فلاش بک نامناسب
– گرفتگی نوک سرپیک به علت تجمع رسوب
– نزدیک نگهداشتن سرپیک به محل کار
– افتادن قطعه داغ فلز بر روی شیلنگ و سوزاندن آن
– انتخاب و استفاده از تجهیزات نامناسب
